głównym punktem odniesienia – ponad milion . Chiny mówią „ To my walczymy o prawa człowieka , a wy się martwicie o prawa człowieka u nas , w Chinach ”. Tak jest ustawiona tamtejsza propaganda . Strategia „ zero tolerancji dla COVID-19 ” sprowadzała się jednak do jednego skutecznego początkowo środka – twardego , brutalnego lockdownu , gdzie tylko pojawiło się źródło zakażeń . Ta metoda okazała się przeciwskuteczna , bardzo bolesna społecznie , kosztowna gospodarczo i nie wiadomo do czego jeszcze zaprowadzi Chiny . Tym bardziej że społeczeństwo chińskie , głównie młodzież i mieszkańcy miast , mają już najwyraźniej dość zamykania . W 2021 r . zdawało się , że Chiny funkcjonują dobrze . Odnotowały 8,1 proc . wzrostu PKB . Jeśli w 2022 r . osiągną połowę , to będzie duży sukces . Od 1989 r . Chiny mają wyższy wzrost PKB niż Stany Zjednoczone , a od 2015 r . Państwo Środka jest największą gospodarką świata w sensie siły nabywczej . Chiny chciałyby wyprzedzić Stany Zjednoczone również nominalnie . Na razie ( po brexicie ) wyprzedzają pod tym względem Unię Europejską i wytwarzają 18 proc . światowego PKB , a Stany Zjednoczone – 22 – 23 proc ., czyli jest jeszcze trochę do nadrobienia . Ponadto skończyła się w Chinach dywidenda demograficzna , społeczeństwo kurczy się i starzeje . Japonia się zmodernizowała , zanim się zestarzała , a Chiny się nie do końca zmodernizowały , a już się starzeją . Na dodatek polityka jednego dziecka sprawiła , że zachwiały się proporcje między płciami , a nowe pokolenie Chińczyków w ogóle nie chce mieć dzieci , bo tanie Chiny się skończyły .
Chiny dotychczas działały na zasadach keynesistowskich : duża akumulacja i duże inwestycje infrastrukturalne . To był drugi , oprócz eksportu , najważniejszy motor napędowy modelu rozwojowego . No i pompowano tę gospodarkę , budując w niej bańki . Główna to przemysł deweloperski , stanowiący jedną trzecią chińskiego PKB . Drugim potężnym zagrożeniem jest marksizm w wydaniu ekonomicznym , bo wspiera się nawet często nieefektywne państwowe konglomeraty . Ten sektor nie jest uporządkowany . Proszę sobie wyobrazić , że obecnie , mimo lockdownu i pandemii , w centrum Pekinu czy Szanghaju za metr kwadratowy apartamentu trzeba zapłacić powyżej 100 tysięcy złotych , a Chiny są jednak społeczeństwem biedniejszym niż polskie . Doszło więc do wynaturzeń , gdy do tego przez kilka dekad było wielkie centralne parcie na wzrost inwestycji w branży budownictwa mieszkaniowego . W rezultacie Chiny się zadłużyły , szczególnie na szczeblu lokalnym , i zadłużenie przekracza nawet , według oficjalnych danych Chińskiego Banku Ludowego , 300 proc . PKB , a niektórzy mówią , że ten dług jest jeszcze dużo większy . Z drugiej strony oczywiście są rezerwy walutowe , ale skala chińskiego zadłużenia ma się nijak np . do kryteriów obowiązujących w Unii Europejskiej , gdzie dług publiczny nie może przekroczyć 55 – 60 proc . PKB . Tak więc problemów przed Chinami jest mnóstwo , a polityczna odpowiedzialność jest w jednych rękach – rękach wodza , a on z silnymi i zdyscyplinowanymi kadrami ma tym odpowiednio dysponować . Jak to się zakończy , sam jestem ciekaw .
17
PROF . DR HAB . BOGDAN GÓRALCZYK
Politolog , sinolog , dyplomata , publicysta . W latach 2003-2008 ambasador RP w Królestwie Tajlandii , Republice Filipin i Związku Myanmar ( d . Birma ). Wcześniej , w latach 1991-98 przebywał na placówce dyplomatycznej na Węgrzech . Był też szefem Gabinetu ministra SZ RP . Specjalizacja : współczesne stosunki międzynarodowe , w tym szczególnie globalizacja i wyzwania globalne , Chiny , Azja Wschodnia i Południowo-Wschodnia na arenie międzynarodowej , pozycja międzynarodowa UE i integracja europejska , problematyka węgierska . Autor wielu prac książkowych . Ma za sobą pobyty i wykłady na wielu uczelniach i instytutach naukowych w świecie – od Budapesztu , Granady czy Rygi , po New Delhi , Tajpej na Tajwanie czy Pekin i Xiamen w ChRL . Stale współpracuje z : dziennikiem „ Rzeczpospolita ”, portalami ObserwatorFinansowy . pl oraz www . nowakonfederacja . pl . Jest częstym gościem w radiu TOK FM , TVN BiS i innych stacjach oraz w programach telewizyjnych , m . in . „ To był dzień na świecie „ Polsat News ”.