Production Manager 4/2024 | Page 17

Kolejnym etapem ewolucji jest zmiana paradygmatu funkcjonowania relacji państwo – firma , wynaleziona w Chinach , gdzie kooperacja ta zaowocowała powstaniem jeszcze bardziej konkurencyjnych cenowo produktów .

w podsystemy konserwujące i naprawcze , w których nie byłoby konieczności prowadzenia takich prac przez człowieka . Całość – od organizacji surowca po dostawę do klienta końcowego – obywałaby się bez udziału człowieka . Ujmując zatem rzecz skrótowo :

• system niewolniczy : 4000 r . p . n . e . – 900 r . n . e . ( plus renesans niewolnictwa w czasach kolonialnych ),

• system rzemieślniczy : 900 – 1800 ,

• wiek pary : 1800 – 1900 ,

• elektryfikacja : od 1880 r . do dziś ,

• system Forda : od 1913 r . do dziś ,

• system produkcyjny Toyoty : od 1950 r . do dziś ,

• systemy Lean : od 1980 r . do dziś ,

• ERP : od 1990 r . do dziś ,

• korporacyjny model państwa : od 2005 r . do dziś ( ale nie wszędzie ),

• przemysł 4.0 : od 2010 r . do dziś ,

• roboty humanoidalne : od 2030 r . do ...? ( ale nie wszędzie ),

• przyszłość : automatyczne fabryki ( wizja fantastyczna z „ Edenu ” Stanisława Lema ): od 2040 r . do ...? Gdy prześledzisz kolejne etapy , zauważysz , że odcinki czasowe między kolejnymi zmianami są coraz krótsze i że każdy poprzedni system czerpie z poprzednich . Bez niewolnictwa i systemów na nim zbudowanych nie byłoby fabryk opartych na parze . Bez systemów opartych na parze nie byłoby masowego wywarzania elektryczności – wszystkie elektrownie węglowe i gazowe oparto na turbinach parowych . Bez fabryk wieku pary nie byłoby Forda z jego pomysłami . Bez Forda i jego linii produkcyjnej nie byłoby systemu produkcyjnego Toyoty ...

Powrót do korzeni

Historia jest jednak przewrotna i zatacza koło . Ford mawiał , że „ można zamówić forda T w dowolnym kolorze , byle był on czarny ”. Systemy produkcyjne po etapie pary zaczęły skupiać się na produkcjach masowych i ewoluowały w kierunku produkcji seryjnych . Rzemieślnicy naturalnie wytwarzali unikatowe , niepowtarzalne produkty . W wieku pary skupiono się na produkcji masowej , a całe fabryki wytwarzały kopie takich samych produktów . Dla Forda linia produkcyjna miała funkcję wytwarzania na masową skalę identycznych produktów . Z czasem jednak klienci chcieli mieć wersje produktu do wyboru i linie do produkcji masowej musiały dostosować się do produkowania serii produktów w różnych konfiguracjach . Obecnie społeczeństwa ( szczególnie zachodnie ) są nastawione na indywidualizację i podkreślanie ludzkiej odrębności : każdy chce mieć produkt kastomizowany – czyli specjalny . Mogłoby się wydawać , że tendencja ta stoi w sprzeczności z produkcją masową na linii produkcyjnej . Diagram liniowy zamienił się pozornie w diagram kołowy i wracamy do produkcji jednostkowej , z tą różnicą , że teraz każda z produkcji jednostkowych będzie taka sama , bo nie będą wytwarzane przypadkowo przez rzemieślnika tylko powtarzalnie przez automatyczne środki produkcyjne , jednak ekonomika wytwarzania pozostanie na tym samym poziomie , co dla produkcji masowej , bo prędkość automatu i łatwość zmiany programu zrekompensuje czas produkcji jednostkowej . Pięknym przykładem tego automatyzmu są najnowsze zakłady odzieżowe , w których niegdysiejsze serie

15